Testis Kanseri
Testisler penisin altında yer alan skrotum adı verilen torbaların içinde bulunan bir çift organdır. Üreme için erkek seks hormonları ve sperm üretirler. Testis kanserleri diğer kanserlere göre daha nadir görülür.
Ancak 15-35 yaş grubu erkeklerde en sık görülen kanserdir. Genellikle tek taraflıdır, iki taraflı görülme olasılığı % 2-3’dür. Testis dışına yayılmış olsa bile testis kanserleri başarıyla tedavi edilebilir. Ameliyat, kemoterapi, radyoterapi gibi tedavi alternatifleri kanserin tipi ve evresine göre uygulanır.
Testis Kanseri Belirtileri Nelerdir?
- Testiste ağrısız sert şişlik
- Skrotumda (torbada) ağırlık hissi
- Karın ya da kasık bölgesinde ağrı
- Skrotumda ani sıvı birikmesi
- Skrotum ya da testiste ağrı ya da rahatsızlık hissi
- Memelerde büyüme ya da hassasiyet
- Bel ağrısı
- Göğüs ağrısı, nefes darlığı ve öksürük
Testis Kanseri İçin Risk Faktörleri Nelerdir?
- İnmemiş Testis. Anne karnındaki bebekte testisler karın bölgesinde gelişir ve genellikle doğumdan önce skrotuma (torbalara) iner. Testisleri inmeyen erkeklerde testis kanseri daha sık görülür. Testis ameliyat ile skrotuma indirilse bile risk devam eder.
- Anormal Testis Gelişimi. Klinefelter sendromu gibi testisin anormal gelişimine yol açan hastalıklar testis kanseri riskini arttırır.
- Aile Hikayesi. Aile üyelerinden birinde testis kanseri varsa testis kanseri riski artar.
- Yaş. Testis kanseri en sık 15-35 yaş arası genç erkeklerde görülür. Ancak her yaşta olabilir.
- Irk. Testis kanseri beyaz erkeklerde siyah erkeklere göre daha sıktır.
Testis Kanseri Önlenebilir mi?
Testis kanserini önlemek mümkün değildir. Testis kanserini erken evrelerde yakalamak için düzenli olarak kendi kendine testis muayenesi önerilebilir.
Testis Kanseri Tanısı
Bazı kişiler kendileri testiste bir şişlik fark edip doktora başvurabilir. Diğerlerinde rutin muayene sırasında şişlik doktor tarafından tespit edilir. Testisteki şişliğin testis kanseri olup olmadığını anlamak için şu testler yapılır.
- Ultrasonografi. Testis ultrasonografisi ile skrotum ve testisler görüntülenir. Testiküler şişliğin yapısı değerlendirilir.
- Kan Testleri. Kandaki tümör belirteçlerinin seviyesine bakılır. Bu belirteçler kanda belli bir seviyede bulunabilir. Testis kanserininin bazı tiplerinde daha yüksek değerler saptanır.
- Testisin Ameliyatla Alınması (Radikal İnguinal Orşiektomi). Fizik muayene ve ultrasonografi sonucunda testisteki şişlik kanseri düşündürüyorsa testisin alınması önerilir. Alınan testis patolojik incelemeye gönderilir. Kanser olup olmadığı ve kanser varsa tipi belirlenir.
Testis Kanseri Çeşitleri Nelerdir?
Ameliyat ile çıkarılan testisin patolojik incelemesi ile testis kanseri tipi saptanır. Testis kanseri tipine göre tedavi ve hastalığın gidişatı belirlenir. Genel olarak 2 tip testis kanseri vardır. Bazı testis kanserlerinde 2 hücre tipi de bulunabilir.
- Seminoma. Seminomlar her yaş grubunda görülebilir. Ancak ileri yaş erkekte testis kanseri varsa büyük olasılıkla seminomdur. Genel olarak seminomlar agresif değildir.
- Nonseminoma. Nonseminoma tümörler daha genç yaşlarda görülme eğilimindedir. Hızlı büyür ve yayılırlar. Nonseminomaların koryokarsinom, embriyonel karsinom, teratom ve yolk sak tümörü gibi alt tipleri vardır.
Testis Kanserinde Evreleme
Testis kanseri tanısı kesinleştikten sonra hastalığın yaygınlığının belirlenmesi yani evreleme yapılması gerekir. Testisin dışına yayılımı saptamak amacıyla şu testler yapılır;
- Bilgisayarlı Tomografi. Abdomen, pelvis ve akciğerler görüntülenir ve testis dışındaki organlara yayılım olup olmadığı belirlenir.
- Kan Testleri. Kanserli olan testis alındıktan sonra bakılan tümör belirteçlerinin yüksek olması vücutta halen kanserin olduğunu gösterir.
Bu testler yapıldıktan sonra testis kanseri evresi saptanır. Tedavi kararı evreye göre verilir.
Testis kanseri evrelemesi 0 ile III arasındaki numaralarla yapılır. En düşük evrede kanser testise sınırlıdır. Evre III’de ise kanser ilerlemiş ve vücudun diğer organlarına yayılmıştır.
- Evre I. Tümör yalnızca testistedir.
- Evre II. Tümör karın bölgesindeki lenf nodlarına yayılmıştır.
- Evre III. Tümör karın bölgesinin ötesindeki lenf nodları ve en sık akciğer olmak üzere diğer organlara yayılmıştır.
Testis Kanserinde Tedavi
Testis kanserinde tedavi kararı; testis kanseri tipi ve evresi, hastanın genel sağlık durumu ve tercihleri göz önünde bulundurularak verilir.
Testis Kanserinde Cerrahi
Testis kanserinde yapılan ameliyatlar;
- Testisin Alınması (Radikal İnguinal Orşiektomi). Bu ameliyat neredeyse tüm evre ve tipteki testis kanserlerinin ilk tedavisidir. Kasıktan yapılan bir kesiyle testisin tamamı çıkarılır. Hasta isterse testis protezi yerleştirilebilir. Erken evre testis kanserlerinde testisin ameliyatla alınması yeterli tek tedavi olabilir.
- Lenf Nodlarının Çıkarılması (Retroperitoneal Lenf Nodu Diseksiyonu). Karından bir kesi ile yapılır. Bu ameliyat esnasında mümkün olduğunca lenf nodlarının çevresindeki sinirlerin koruması hedeflenir. Bu sinirlere hasar verilmesi boşalma ile ilgili problemlere yol açar, ereksiyon sorunu yaratmaz.
Radyoterapi
Radyoterapi yani ışın tedavisi testis kanserlerinin seminoma tipinde tedavi seçeneğidir. Testisin alınma ameliyatından sonra uygulanır.
Bulantı, yorgunluk, karın ve kasık bölgesinde ciltte kızarıklık ve tahriş gibi yan etkiler olabilir. Ayrıca radyoterapiye bağlı bazı erkeklerde geçici olarak sperm sayısında azalma görülebilir.
Kemoterapi
Kanser hücrelerini öldüren ilaçlar kullanılır. Kemoterapi tek başına uygulanabileceği gibi lenf nodlarının çıkarılması ameliyatının öncesinde ya da sonrasında verilebilir.
Yan etkiler kullanılan kemoterapi ilacına göre değişir. Sık görülen yan etkiler; yorgunluk, bulantı, saç dökülmesi ve enfeksiyon riskinin artmasıdır.
Bu yan etkileri azaltacak çeşitli ilaçlar ve tedaviler mevcuttur. Ayrıca bazı erkeklerde kalıcı olarak kemoterapiye bağlı infertilite yani çocuk sahibi olmada problem gelişebilir. Bu nedenle kemoterapiye başlanmadan önce sperm dondurma ve saklama önerilir.